1942 Eerste ontmoeting met Nand

Sim ontmoette Nand “in levende lijve” voor de eerste maal in augustus 1942. Dat is haar bijgebleven, Nand was het vergeten, maar toen zij hem eraan herinnerde op 5 augustus 1950 bij hun ontmoeting op het tuinfeest schoot het hem terug te binnen.
Die eerste ontmoeting liet bij Nand dus niet zo’n grote indruk achter, integendeel. Daarom beschouwen we hier 5 augustus 1950 als de échte ‘eerste ontmoeting’.

Wat gebeurde er in augustus 1942?

Sim was toen gouwleidster van de Dietsche Meisjesscharen (zie betreffende pagina). In augustus was er een gouwdag van de beweging in het stadspark te Leuven, waar Nand zou spreken, evenals Remi Piryns (VNV, vader van jounalist Piet Piryns en grootvader van politica Freya Piryns)) en Edgar Lehembre. (NSJV).
Sim verzorgde de inleidingen op het podium om de sprekers aan te kondigen. Bij Nand versprak ze zich, of was even het noorden kwijt, dat is onduidelijk. Maar “hij redde de situatie”.
Fragment uit één van haar eerste liefdebrieven van  zondag 13 augustus 1950, een week na het tuinfeest:

” Je heerlijke brief die me reddeloos verwart en waarvoor ik je, spijts die groeiende onrust, zalig dank! Niets beredeneren maar met een duizelen van herinneringen knoop ik de uitbundige roes van onze ontmoeting vast aan een ander oogstweekeinde – jaren terug – waarin je uitgenodigd werd op een D.M.S. Gebiedsdag te Leuven en jij, ondanks m’n jammerlijk hiaat, heel simpel de situatie redde. Toen heb ik gedroomd, gelukkig bakvisje – (dat bleef ik jammerlijk heel lang) van “een Dietse bard” in een romantisch geruite hemdsblouse (juist??).”

Foto: Sim draagt het vaandel bij de DMS gouwdag in Leuven, augustus 1942, dat weten we uit één van haar “gelegenheidsgedichten“:

“Ik zou de Dietse Meisjesscharen,
gelovend in de nieuwe tijden,
het vaandel kranig voor mij dragend,
naar ’t Leuvens stadspark begeleiden.
Daar zouden we de spreker vragen
de zin en waarden te verklaren,
de grondslag van onze idealen.
Toen kwam de kameraad naar voren,
gaf mij galant een ferme hand…
het was Vercnocke Ferdinand!”

Compositie “toen en nu”  met Google Streetview van huidige locatie (opname 2019), hoek Monseigneur Ladeuzeplein en Vital Decosterstraat, Leuven (*)

De voorpagina van de map waarin alle liefdesbrieven door  Sim bewaard werden vermeldt de ontmoeting eveneens:

Tekst:
“De roman van een grote liefde! / Hoe het begon / Verlovingstijd / Brieven van Pips aan Moeke en Moeke aan Pips.
(afbeelding Gouwdag Leuven, augustus 1942)
S. Wolfs = gouwleidster Leuven D.M.S. (Dietse Meisjesscharen = nieuwe orde beweging in de lijn van de voororlogse Dosfelmeisjes). Sprekers: Ferdinand Vercnocke, Remi Pirijns en Dr Edy Lehembre, daarna koffietafel in ’t Vlaams Huis, Bondegenotenlaan met o.a. Mevr. Viérin (moeder van Mevr. Hugo De Jonghe = Cilia Viérin). Die zei aan het timide gouwleidstertje: “Sim, ziedaar nog een man voor u (doelende op Ferdinand)”. Hoe kon ze gelijk een Sibylle vooruitzien?! Het zou nog duren voor een tweede bejegening 8 jaar later te Deurle aan de Leie… 5 augustus 1950.”

Het is niet duidelijk welke “afbeelding Gouwdag” Sim bedoelt. Misschien de foto waarop ze het vaandel draagt hierboven, of was er nog een foto waarin Sim toen te zien was aan de koffietafel in het Vlaams Huis te Leuven?

Het “Vlaams Huis” bestaat nog steeds. Het bevindt zich aan de Bondgenotenlaan te Leuven en de kledingwinkel “H&M” is er nu gevestigd. Vroeger herbergde het ook het studentenrestaurant “Alma 1”.

Het “Vlaams Huis” in het interbellum:

Huidige toestand (juli 2018):

Verder zijn er nog talloze fragmenten in de liefdesbrieven en de  memoires van Sim waarin naar deze bewuste augustusdag 1942 verwezen wordt.

Opmerking: in de uitgeschreven verklaring bij haar eerste verhoor in 1944 verwijst Sim naar de gouwdag in augustus 1942, maar die vond volgens haar plaats in Sint-Joris-Winge, misschien  ging het om een andere bijeenkomst:

“… In de maand augustus 1942 op een zondag hebben wij een gouwvergadering gehad te St. Joris Winge in de weide. Wij waren allen in uniform. Ik heb daar het woord gevoerd over de instelling voor turnspelen en weidespelen en het ontstaan van het Wilhelmuslied.”

Dat er in augustus 1942 een “gebiedsdag” plaatsvond in Leuven bewijst de doorslag van dit document, door Sim gedateerd op 5 juli 1942:

Laatste paragraaf:

“Op 22,23,24 Oogst zullen te Leuven de Gebiedsdagen doorgaan. Verwittig de leden nu reeds dat deze dagen moeten worden voorbehouden.”

Toch kloppen deze data niet. Het dagblad “Volk en Staat” brengt duidelijkheid. Blijkbaar zijn de data nog veranderd, of verwart Sim deze data met die van de DMS gebiedsdagen in Gent en Bilzen op die dagen:

(uit “Volk en Staat” 22 augustus 1942 p.2:)

In een verslag over deze dagen te Gent in “Volk en Staat” van 26 augustus 1942 (p. 3) komen we de titel van Nands lezing te weten: “Spanningen in ons Volksleven”:

In “Volk en Staat” van 29 augustus 1942 (p. 3) worden dan de Leuvense gebiedsdagen aangekondigd.

Ook daar spreekt Nand (in het stadspark), net zoals Sim in haar memoires én op de kaft van de liefdesbrieven beschrijft. Zeer waarschijnlijk zal dat dezelfde lezing zijn die Nand een week eerder in Gent gaf.
Zondag 30 augustus: 14u30 > “Marsch door de stad, schouwing der DMS aan het stadhuis” > zie foto hierboven en 15u00: “Feestzitting in het stadspark. Spreekbeurt van Ferdinand Ver[k]nocke”.
Hier speelt zich de anekdote af beschreven door Sim in haar liefdesbrief van 13 augustus 1950 (zij moest de spreekbeurt van Nand aankondigen):

“(…) met een duizelen van herinneringen knoop ik de uitbundige roes van onze ontmoeting vast aan een ander oogstweekeinde – jaren terug – waarin je uitgenodigd werd op een D.M.S. Gebiedsdag te Leuven en jij, ondanks m’n jammerlijk hiaat, heel simpel de situatie redde. “

Er wordt niet vermeld waar het avondmaal (18:00) en de “kameraadschapsavond” (19:00) doorging, maar Sim heeft het, zoals hierboven beschreven, over het ‘Vlaams Huis’. En om 21:00u moesten de meisjes braaf gaan ‘rusten’.


(*) Het heeft jaren geduurd vooraleer ik de exacte locatie van deze foto vond. Dankzij het Leuvens Stadsarchief werd het mysterie opgelost:

(antwoord van 14/01/2020):

“De foto is wel degelijk in Leuven gemaakt, op de hoek van het Monseigneur Ladeuzeplein en de Vital Decosterstraat (de straat naar links op de achtergrond). Het gaat om typische zogenaamde ‘wederopbouwhuizen’ in Leuven, van na WOI. De Duitsers staken in Leuven immers meer dan 1.200 gebouwen in brand, dus er zijn honderden huizen geklasseerd onder de noemer ‘wederopbouw’. De huizen zijn steeds te herkennen aan de gedenksteen 1914-1918, die verplicht in de gevel moest aangebracht worden, als blijvende herinnering aan de ‘brand van Leuven’ van eind augustus 1914.
De 4 huizen op de foto zijn nog identiek, behalve het hoekhuis Ladeuzeplein/Vital Decosterstraat, waar de erker op de eerste verdieping verdwenen is. Verder zijn ze alle vier herbestemd van woonhuis tot handelszaak of kantoor op het gelijkvloers. “

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *