Categorie: Prentkaarten

(Hans Memling, 1480, “Sibylle Sambetha”, Sint-Janshospitaal Brugge) (1)

Gedicht: “Oogst” / “aandenken 5 oogst-5 september”
(Opmerking: Nand schreef dit gedicht in 1947 (zie onderaan de kaart) dus in gevangenschap (2), zie manuscript hiervan infra)

De merel praat niet meer
en in de moe-gebloeide tuinen
weegt nu het zaad ;
in ‘t slepend ladgewaad
van zware boomgaardkruinen
bloost nu het bol gelaat
van zuiver ooft.
Ik buig het hoofd :
ik hoor den herfstwind loeien..
Maar is elk blad geteld
en ieder aar in ‘t korenveld
herfstbloemen gloeien
met den gloed van vuur
van bloed en robijn ;
de druiven aan den muur
fonkelen rood als wijn.
o Maak mij, nu het jaar haast vlood ,
maak mij o herfst,
tot zon, voortijdlijk groot
die in de kantelende vesten
van ‘t smeulend Westen
zwijmelt in ‘t avondrood.
1947

 

Commentaar

(1) “Sibylle Sambetha”, Memling, 1480: een gedetaillerde analyse vind je hier (“De XVIe eeuw heeft in haar één van de sibillen gezien, legendarische profetessen die de komst van de Verlosser voorspelden, doorgaans als jonge vrouwen voorgesteld“).

(2) Manuscript “Oogst”, geschreven in gevangenschap, Cel 34, Gevangenis Begijnenstraat Antwerpen, oktober/november 1947:

KRUISDRAGING
Bij het doek door Jeroen Bosch

Het grijnzend grauw geniet waar gij zo moeizaam schrijdt,
verzonken in uw leed, de ogen moe geloken;
– gekroond met doornen, gij, en onder ’t kruis gebroken,
die lijdenden geneest en om een wereld lijdt!

Hoe giert U in ’t gelaat het liederlijk gespuis:
de deern, de boef, de beul, de gore Farizeeuwen;
gij hoort hun vuigen mond hun veilen laster schreeuwen,
en draagt, alleen, en stom, uw wonden en uw kruis.

o Man die ’t volk bevrijdt, zo snood door ’t volk versmaad,
God’s reine Zoon, bespuwd, gedreven langs de straat,
hoe boet gij voor uw troost in geile beulenhanden!

Zo vindt de godsgezant die louter liefde leert,
die zegent wie hem haat en zonder haat regeert,
drie nagels en een kruis alop den berg van schande.

Herinnering aan den herfstdag
toen wij stonden vóór het doek
te Gent.

(handschrift Sim in potlood: “gekregen reis naar Gent”)

8.11.50

Ik ben te Oostende .. Verre duistere kim, rook van stomers op reis .. Schoon is het uit te varen, schoon ook te staan op de Kust; is het heimwee niet even schoon als de reis? Liefste mijn, ik heb heimwee naar jou handen, naar je mond.

Nand.

P.S. Tot troost eet ik een warme wafel ..

---

“Val van Icarus”: de prent toont slechts een detail van het hele schilderij.

Prentkaart: Terborch, Gerard (1617-1681) “The Concert”

Dinsdag 15u. 28.11.50.

Liefste,
Dat je naar Gistel komt stemt mij dankbaar: je zal hier van harte welkom zijn. Wil je evenwel hoeden voor moeilijkheden met je familie… zou het niet aan te raden zijn dat je kwam met den trein? Dan kon je bij ons blijven tot zeven uur dertig den zondagavond. En moet jij den zaterdag morgen niet bij van Loo (1) zijn? Ik had niet graag dat je je werk verwaarloost – mocht jij je werk verbeuren dan ware onze toestand nog .. hachelijker!.. Is dit alles in orde dan treed ik je vrijdagavond tegemoet. 18u? In ’t station? Dan kan je meteen telefoneren. (wat ik óók nog doe, Donderdag te 19u nr 349762)

Nand

---

(1) “van Loo”: de firma waarvoor Sim werkt.

(nvdr: dit is een getypte bladzijde, met een gedicht van Nand dat hij op 3 januari schreef. Sim schreef er de opmerking tussen haakjes in potlood bij)

(Gedicht / gekregen avondfeest 6/1/51 Antwerpen / Sim)

In ’t witte woud dat van ons blijde dwalen
blauw in zijn sneeuw ’t geluidloos spoor bewaart,
betraden wij bij neevlig avonddalen
het kalme klooster (*) met een open haard.

’t Vuur kronkelde aan de zwart besmookte stenen
om ’t gloeiend hout in loom bewogen dans;
uw koele wang was door rood vuur beschenen,
’t danste in uw blik met goud-doortogen glans.

‘k Heb in mijn hand uw kille hand genomen ..
Het waaide vreemd in wit besneeuwde bomen,
de deemstring ginds was teer als porselein.

Wij zaten door een vroom gevoel bewogen
dat meer dan vreugde bindt : ’t zacht mededogen
met ’t eenzaam dagen van elkanders pijn.

3.1.51

Lâ mich wesen din,
unde wis du min.
(H.v.Veldeke) (**)

---

(*) “het kalme klooster”: Verwijzing naar hun bezoek aan het zgn “Rood Klooster”: “Het Rood Klooster of Rooklooster (Frans: Rouge Cloître; Latijn: Rubea vallis) was een augustijner priorij in het Zoniënwoud, nabij het dorp Oudergem (Brussel, België), die haar oorsprong kende in 1368 en in 1789 grotendeels werd afgebroken. Het domein is eigendom van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en werd in 1997-2007 heraangelegd.”

(**) Uit “Minneliederen” van Heinric Van Veldeken (1150-1184): “IV Tristan moeste ane sinen danc“: “Laat mij U toebehoren / En gelive zelf de mijne te zijn”.