Opmerking: De tekeningen lijken te suggereren dat de meisjes zich kostelijk amuseerden tijdens hun gevangenschap (ook het interview met Sim in 1993 lijkt dat te bevestigen). Toch spreken de celdagboeken 1 en 2 een andere taal. Door de grappige formuleringen, zinspelingen en tekeningen hieronder naast de overeenstemmende data uit de dagboeken te leggen lijkt het me eerder dat de celgenoten deze humor met een ironisch/sarcastisch randje nodig hadden als balsem op de soms penibele omstandigheden. Deze dubbelzinnigheid is trouwens een rode draad doorheen Sims leven, waar ik nog op terug zal komen.
Alle tekeningen in potlood door Sim, december 1944, in haar Celdagboek (een kladschriftje, 21x17cm). Gevangenis Leuven Centraal Cel 333D, Geldenaakse Vest. Sim was toen 25. (Subscript verwijst naar de commentaar onderaan)
2 december 1944:
Teksten (van boven links naar beneden rechts):
“La Comtesse Ernst de Brunswijck”(1) > “She’s going out for a officers English dance-tea” > “Zij gaat naar het eerste Engelsch bal!” > “Heute abend geht’s los!”(2) > “Sim 2 Dec 44.”
3 december 1944:
Teksten (van boven links naar beneden rechts):
“The English language –> It’s a great pleasure to skate with my dear sweatheart!” > “Taal van 333!!! de Petaal(3). Kupunt gijpij dapat apallepes veperstepaan dapan zijpijn jupulliepie veperstapandipigepe mapaskepes! >
“Vlaamsche Taal –> Schaatsen rij’en stillekens vrijen ‘t gaat te samen wonderwel!..” > “Deutsche Sprache –> Herrliche Winterzeit!” > “Langue Française –> que c’est gai (bis) a nous deux de patiner!” > “3 Dec 44 Sim”
5 december 1944
“She goes out for a little stroll / Ze gaat naar de kader vergadering(4) als sympathisante! / Dat is een fout die ik te laat zag /(5) Sim 5 Dec ’44”
Kerstavond 1944 Voorzijde:
“Pax 25 Decembris MDCDXLIIII”(6)
Kerstavond 1944 Achterzijde:
“Zoo beleefden we in een kleine Belgische cel een onvergetelijken Kerstavond ten jare negentien honderd vier en veertig
Centrale gevangenis van Leuven Geldenaaksche vest, 62. Cel 333D”
Kerstavond 1944 Binnenzijde Menu “Feestgerecht”:
“Feestgerecht
1. Nieuwe Amerikaansche Onderzeeërs.(7)
2. Pas op voor het gefrutsel / Het brengt u achter ‘t schutsel(8)
3. Als de wijn is in den man / Is de wijsheid in de kan
4. Door een goeie boerensnee / vergeten we ons wee(9)
5. In X gaan ze vluchten / Omdat ze dit duchten(10)
6. Eens zullen ze met hun G(11) / vallen in dit nat
7. Deze fijne galetten(12) / Zullen we vlug van plaats verzetten
8. Mie Lellen(13)
9. In Griekenland hebben deze broodjes / hun achterwerk verbrand(13)
10. Een vliegende bom(14) / van ‘t danig verschot / Pas op laat geen P.(11)
Het banket wordt gevolgd door ‘n reuzekabaretavond
verleenen hun medewerking: (zie handtekeningen)”
Oudejaarsavond 1944 Voor- en achterzijde (handschrift links is niet van Sim)
Links:
“Ten jare negentien honderd vier en veertig brachten wij met ons vieren een vroolijken Oudejaarsavond in onze kleine cel 333 door.”
(handtekeningen)
Centrale gevangenis van Leuven, Geldenaaksche vest, 62.”
Rechts:
“Moge de geest van een roemrijk Verleden ons sterk bezielen in dit nieuwe jaar / tot de uiteindelijke Zegepraal / 31n December Sim”
Oudejaarsavond 1944 Binnenzijde Menu “Feestgerecht” (handschrift is niet van Sim):
“Feestgerecht.
1. Een gamel(15) vol zwarte aardappelen / zal ons achterwerk doen babbelen(16)
2. Oude Duitsche duikers(17).
3. Met dit geheim wapen, doen wij ons g..teke (11)gapen.
4. Pas op voor dit nat vocht, anders is het een geloop naar de pot(16)
5. Voor dezen goeden honing, voelen wij ons zoo rijk als een koning.
6. Petite Madame.
7. Wafels lekker en fijn, à dix centimes het half dozijn.”
Celgenoten
“Hilda/ Blondine / Mieke / A-li / m’n celgenoten”(18)
De Cel
“Zoo kwam ik 2n October avond in m’n pensionaat binnen! / Mieke / Hilde / Blondine”
Commentaar
(1) Ernst de Brunswijck: is een “adellijke Belgische familie, afkomstig uit het Luikse“. Welke “Comtesse” uit deze familie Sim precies bedoelt heb ik (nog) niet kunnen achterhalen…
(2) “Heute abend geht’s los!”: vanavond vliegen we er eens goed in!
(3)de Petaal: bekend kinderspelletje: na iedere klinker van een woord komt de letter “P” gevolgd door de voorgaande klinker, vandaar dus de “P”-taal., hier in gewone taal: “kunt gij dat alles verstaan dan zijn jullie verstandige maskes” (‘maskes’: een dialectwoord voor ‘meisjes’)
(4) “kader vergadering”: bijeenkomst van gedetineerden? afspraakvergadering met gevangenispersoneel? (zie ook Celdagboek 2 (blz.1) waar Sim schrijft: “Wij beslissen om samen naar de actualiteiten te gaan. Aanvang 6.30”.
(5) “Dat is een fout die ik te laat zag”: de arm is te lang getekend
6) MDCDXLIIII: Sim wou het jaartal 1944 in Romeinse cijfers schrijven, met de 4 laatste streepjes bedoelde ze “4” maar dat moet “IV” zijn, de andere letters kloppen.
(7) “Nieuwe Amerikaansche Onderzeeërs”: inside joke (zie volgende noot) of een ironische opmerking?
(8) gefrutsel/schutsel: “frutselen” betekent: “frommelen”, “friemelen”, “prutsen”, “frunniken”; met”schutsel” wordt een “paravent” bedoeld, een verwijzing naar de plek waar, achter een “schutting” (die uit doeken bestond, vandaar het “frutselen”) de toiletpotten zich bevonden in de cel. Zie ook de beschrijving daarvan door Sim in “Celdagboek 1 en 2”.
(9) “boerensnee /wee”: boterham /pijn, verdriet
(10) “In X gaan ze vluchten”: misschien een verwijzing naar geïnterneerden in een andere cel?
(11) De afkortingen en weglatingen laten zich raden!
(12) galetten: wafels
(13) “Mie Lellen” / Griekenland / broodjes/zwart verbrand: misschien een zinspeling op de broodjes die Mie (Mieke) had laten
(14) “Een vliegende bom”: zie de notitie van Sim in “Celdagboek 2 1944” op 9 november: “De V. bommen houden ons danig wakker en er heerscht dan een hysterische stemming” en 29 november: “De V1 bom ontploft boven Leuven”
(15) “gamel”: blikken eetkommetje (cfr: soldaten)
(16) “zal ons achterwerk doen babbelen” / “geloop naar de pot”: ironische verwijzing van de vaak voorkomende diarree
(17) “Oude Duitsche duikers”: inside joke? in combinatie met punt 3 daaronder (“g…teke branden) kan ik men zich er wel iets bij voorstellen
(18) Blondine / A-li: de namen zijn waarschijnlijk bijnamen verwijzend naar een typisch kenmerk of bewust onherkenbaar gemaakt (“A-li”) voor de censuur.